Urban sports: toegankelijke beweging voor jong en oud in de stad
Ze zijn al decennialang onderdeel van het straatbeeld, echter lijkt het pas de laatste jaren aan positiviteit te winnen. Urban sports. Waar de babyboomers de skaters als lastpakken bestempelden en generatie X de breakdancers als een stelletje showbinken, lijkt er gelukkig meer bewondering voor deze waaghalzen te zijn. En gelukkig ook maar, want urban sports zijn ware culturele hoogstandjes, voor jong én oud. Wat zijn urban sports, en wat is er nou zo mooi aan?
Wat is het?
‘Urban’ betekent letterlijk ‘stedelijk’. Het is dan ook niet zo verrassend dat urban sports is geboren op straat. Voornamelijk worden ze door jongeren beoefend en hebben ze vaak een verhoogd show- en adrenalinegehalte. Ze zijn vooral creatief en artistiek van aard, en worden voornamelijk beoefend op openbare plekken binnen de steden. Hierbij wordt gebruikgemaakt van hetgeen wat er in de omgeving is, en worden prestaties gedeeld op social media of ‘geshowt’ middels battles. Denk aan skateboarden, breakdance of freerunning. Maar ook straatvoetbal, Capoeira en Tai Chi mogen zich tot de urban sports rekenen. Het is de laatste jaren in ieder geval immens populair geworden, en niet alleen onder de jongeren.
De rol van gemeenten
Om urban sports te beoefenen heb je natuurlijk niet direct de gemeente nodig. Er is vaak weinig nodig en zijn urban sports goed op eigen houtje uit te oefenen. Al kan de medewerking van een gemeente het een stuk aangenamer maken, zeker omdat er vaak gebruikgemaakt wordt van de infrastructuur en de faciliteiten in een wijk. Gelukkig lijken steeds meer gemeenten wat losser in de heupjes te worden, en zien ze de voordelen van urban sports eindelijk in. Zo worden er steeds meer skateramps aangelegd, zijn calisthenics bijna niet meer uit het straatbeeld weg te denken en zijn er zelfs gemeenten die evenementen organiseren rondom verschillende soorten urban sports.
De schoonheid van urban sports
De sporten op zich zijn natuurlijk fantastisch, maar urban sports brengt nog veel meer met zich mee. Zo hebben ze een grotere impact op de wijken dan je wellicht in eerste instantie zou verwachten. De dynamiek die het met zich meebrengt, laat vrijwel iedere wijk opleven. En dat is niet het enige kleurrijke aan urban sports.
Maatschappelijk
Urban sports kunnen, mits het op de juiste manier gebeurt, maatschappelijk worden ingezet om jongeren of risicodoelgroepen te bereiken. Het kan preventief werken om bijvoorbeeld criminaliteit te voorkomen. In iedere stad zijn wel risicodoelgroepen die uit het zicht raken, denk aan randgroepjongeren of jongeren uit problematische gezinnen. Urban sports zorgen ervoor dat deze groepen weer uit de schaduw hoekjes komen gekropen, zodat werkers makkelijker een vinger aan de pols kunnen houden. Denk aan de lokale voetbalkooi in een wijk, een basketbalveld of skateramps waar de jongeren zich dagelijks weer verzamelen.
Sociaal
Urban sports zorgen voor kleur en dynamiek in de wijken. Buurten leven op en bovendien verbindt het de buurtbewoners, de zogenaamde sociale cohesie wordt versterkt. Bewoners krijgen een rijker sociaal leven, ze kunnen van elkaar leren, talenten worden gedeeld en er worden nieuwe contacten en vriendschappen gevormd. Misschien wel voor het leven. Niemand woont graag in een dode en inbraakgevoelige wijk waar verder niets gebeurt. Echter, in een wijk waar urban sports volop aanwezig is zal naast gezelligheid ook een hogere sociale controle zijn. Dit maakt een buurt namelijk ook weer een stuk veiliger. Win-win-win.
Cultureel
De creatieve en artistieke aard van urban sports zorgt voor een culturele bom in wijken. Verborgen talenten komen aan het licht, er worden kansen gecreëerd en mensen kunnen zich creatief uiten. De grootste talenten worden nu eenmaal gewoon op straat ontdekt. En de minder artistiekelingen uit de wijk worden op hun beurt ook heerlijk geëntertaind.
Duurzaam
Urban sport is voor iedereen. De diversiteit is zo groot dat er altijd wel een passende sport tussen zit. Ben je niet zo van het BMX’en, dan is boulderen (klimmen) of straatvoetbal wellicht een betere optie. Het mooie aan urban sports is dat er niet veel nodig is, hierdoor kunnen ook mensen die maar beperkte financiële mogelijkheden hebben toch bewegen. Daarbij is het een veel goedkopere investering voor de gemeente dan het bouwen van grote sportfaciliteiten.
Urban sports scheppen meer dan genoeg kansen en mogelijkheden voor onze maatschappij, jong en oud. Dus trek je kniebeschermers aan, haal je ghettoblaster uit en plak die kartonnen dozen op de grond voor je breakdance moves. Je bent nooit te oud om te leren. Hoe mooi is het als jong en oud samen op het skateboard stappen, of freerunnend door het dorp gaan. Voor de ouderen onder ons: wat je ook doet, sla de warming-up niet over en doe natuurlijk wel een helmpje op!